Sáng 27/12, tại Hà Nội, Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam tổ chức Hội nghị Đoàn Chủ tịch lần thứ 11 (khóa IX). Hội nghị được tổ chức bằng hình thức trực tuyến từ điểm cầu UBTƯ MTTQ Việt Nam tới 10 điểm cầu tại các tỉnh, thành phố có Ủy viên Đoàn Chủ tịch cư trú.
Chủ trì Hội nghị có ông Đỗ Văn Chiến, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam; các Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam: Trương Thị Ngọc Ánh, Ngô Sách Thực, Nguyễn Hữu Dũng, Phùng Khánh Tài.
Các đại biểu dự Hội nghị tại điểm cầu Hải Phòng
Dự tại điểm cầu Hải Phòng có ông Cao Xuân Liên, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQVN, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQVN thành phố và các ông, bà trong Ban Thường trực Ủy ban MTTQVN thành phố.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến nêu rõ, thực hiện chương trình công tác năm 2021, hôm nay Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam tổ chức Hội nghị Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam lần thứ 11 (khóa IX). Hội nghị nhằm thảo luận, cho ý kiến vào các nội dung chuẩn bị trình Hội nghị UBTƯ MTTQ Việt Nam lần thứ 6 dự kiến tổ chức vào ngày 30/12; đồng thời cho ý kiến thống nhất ban hành kết luận của Đoàn Chủ tịch về đề án “Tăng cường công tác bồi dưỡng để xây dựng đội ngũ cán bộ MTTQ Việt Nam các cấp đáp ứng yều cầu trong tình hình mới”.
Chủ tịch Đỗ Văn Chiến khẳng định, hoạt động của MTTQ Việt Nam năm 2021 có nhiều thuận lợi nhưng cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhất là sự ảnh hưởng sâu rộng, tác động nhiều mặt của đại dịch Covid-19. Những kết quả đạt được của hệ thống MTTQ các cấp là rất đáng trân trọng.
Tuy nhiên qua hoạt động thực tiễn, chúng ta đã bộc lộ được nhiều hạn chế, bất cập, cần được chỉ rõ nguyên nhân để khắc phục. Do đó, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến đề nghị, các cụ, các vị tham gia thảo luận với tinh thần thẳng thắn, dân chủ, cởi mở để Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam chỉ đạo tiếp thu, hoàn thiện trình Hội nghị UBTƯ MTTQ Việt Nam xem xét quyết định theo thẩm quyền.
Về nhiệm vụ trọng tâm năm 2022, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến cho biết, căn cứ vào chương trình làm việc toàn khóa và chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, Ban Thường trực đã chỉ đạo xây dựng thành kế hoạch cụ thể, giải pháp khả thi có kế thừa và tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của MTTQ, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn cách mạng mới.
Trong đó tập trung vào 3 lĩnh vực chủ yếu như nâng cao thực chất chất lượng giám sát, phản biện xã hội; đa dạng hóa cách thức để lắng nghe, tập hợp, tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân phản ánh kịp thời với Đảng, Nhà nước; tăng cường công tác hiệp thương, phối hợp hành động, tạo nên sức mạnh của hệ thống MTTQ từ Trung ương đến địa phương.
Chủ tịch Đỗ Văn Chiến mong muốn, các cụ, các vị sẽ tập trung trí tuệ, phát huy dân chủ, tham gia thảo luận sâu, kết luận của Hội nghị đạt được mục đích, yêu cầu đề ra.
Hoàn thành những nhiệm vụ phát sinh, chưa có tiền lệ
Báo cáo kết quả công tác Mặt trận năm 2021 cho biết, năm qua, mặc dù gặp rất nhiều khó khăn, thách thức do đại dịch Covid-19, song về cơ bản chương trình phối hợp và thống nhất hành động của MTTQ Việt Nam được tổ chức triển khai có trọng tâm, trọng điểm, vận dụng linh hoạt, sáng tạo, phù hợp với tình hình thực tế. Phương thức hoạt động của Mặt trận có nhiều đổi mới, chú trọng tính hiệu quả, thực chất, nhằm góp phần nâng cao tính đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân. Hệ thống Mặt trận không ngừng nỗ lực, chủ động, sáng tạo vượt qua mọi khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ, trong đó, có những mặt công tác đạt kết quả nổi bật, tích cực, được Đảng, Nhà nước ghi nhận, đánh giá cao; được các tầng lớp nhân dân trong và ngoài nước đồng tình, hưởng ứng.
Nét nổi bật năm 2021, do triển khai đồng thời nhiều nhiệm vụ quan trọng, có những nhiệm vụ phát sinh, mới, khó, chưa có tiền lệ, quá trình vừa làm, vừa rút kinh nghiệm, song do có sự chủ động, sáng tạo, bám sát ý kiến lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, cấp uỷ các cấp; chú trọng phối hợp với Quốc hội, Chính phủ, ban, bộ, ngành, ở Trung ương, chính quyền các cấp ở địa phương; sự phối hợp thống nhất hành động với tổ chức thành viên. Do đó, về cơ bản các nhiệm vụ bảo đảm chất lượng, tiến độ, tạo sức lan toả mạnh mẽ trong xã hội.
Trong năm 2021, hoạt động của công tác Mặt trận đã để lại những dấu ấn nổi bật như: Tham gia tổ chức thành công Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và triển khai Chương trình hành động của MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên thực hiện Nghị quyết Đại hội; Tham gia tổ chức thành công cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV, đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 – 2026; Tích cực tham gia công tác phòng, chống dịch Covid-19; Tổ chức Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc theo hướng linh hoạt, phù hợp với điều kiện phòng, chống dịch Covid-19; Vận động nhân dân triển khai hiệu quả các phong trào thi đua, các cuộc vận động do Mặt trận phát động…
Theo báo cáo, trong năm qua, hệ thống Mặt trận từ Trung ương đến địa phương đã thể hiện vai trò nòng cốt trong vận động, tập hợp sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phát huy mạnh mẽ truyền thống “tương thân tương ái” của dân tộc trong công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19.
Tính từ ngày 1/5/2021 đến nay, tổng số kinh phí và hiện vật vận động ủng hộ công tác phòng, chống dịch Covid-19 lên tới trên 21.970 tỷ đồng. Trong đó, thông qua hệ thống MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên là 13.170 tỷ đồng; qua Quỹ vaccine là 8.800 tỷ đồng.
Từ số kinh phí và hiện vật vận động được đã phân bổ, hỗ trợ và chi mua vaccine phòng Covid-19 số tiền 19.365 tỷ đồng; đã phân bổ 3.998.177 phần quà đại đoàn kết và túi quà an sinh, hỗ trợ mua thiết bị vật tư y tế, hỗ trợ lực lượng tuyến đầu tham gia phòng, chống dịch… với trị giá là 11.694 tỷ đồng; Quỹ vacine đã chi 7.671 tỷ đồng theo chỉ đạo của Chính phủ.
Cũng trong năm 2021, MTTQ các cấp cũng đã vận động nhân dân triển khai hiệu quả các phong trào thi đua, các cuộc vận động do Mặt trận phát động, đặc biệt các hoạt động chăm lo cho người nghèo, các hoạt động cứu trợ, chăm lo gia đình chính sách, các đối tượng gặp khó khăn do dịch Covid-19…
Tính đến ngày 30/11/2021, Ủy ban MTTQ Việt Nam 4 cấp đã vận động Quỹ “Vì người nghèo” và chương trình an sinh xã hội được trên 4.467 tỷ đồng, trong đó: Quỹ “Vì người nghèo” 4 cấp vận động được 1.146 tỷ đồng.
Từ nguồn lực tiếp nhận được, quỹ “Vì người nghèo” Trung ương đã phân bổ số tiền trên 48 tỷ đồng đến các địa phương để hỗ trợ làm nhà đại đoàn kết, thăm và tặng quà tết cho hộ nghèo.
Tại các địa phương, cùng với sự hỗ trợ của ngân sách Nhà nước và sự trợ giúp của cộng đồng, Mặt trận các tỉnh, thành phố đã giúp đỡ xây mới và sửa chữa 32.654 căn nhà đại đoàn kết cho người nghèo; hỗ trợ hàng triệu lượt người nghèo về sinh kế, khám, chữa bệnh, học tập…
Xác định nhiệm vụ trọng tâm trong hoạt động giám sát
Tại Hội nghị, Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam đã tập trung thảo luận, đóng góp ý kiến vào báo cáo kết quả công tác Mặt trận năm 2021 và Chương trình phối hợp và thống nhất hành động năm 2022; Báo cáo kết quả công tác giám sát, phản biện xã hội năm 2021 và Kế hoạch giám sát, phản biện xã hội năm 2022 của UBTƯ MTTQ Việt Nam; Đề án “Tăng cường công tác bồi dưỡng để xây dựng đội ngũ cán bộ MTTQ Việt Nam các cấp đáp ứng yều cầu tình hình mới”.
Góp ý kiến về Kế hoạch giám sát, phản biện xã hội, ông Nguyễn Túc, Ủy viên Đoàn Chủ tịch đề nghị, trong năm 2022, không nên chỉ dừng giám sát, phản biện trên báo cáo như hiện nay mà nên làm có trọng tâm trọng điểm.
Theo ông Nguyễn Túc trong hoạt động giám sát, phản biện của Mặt trận không cần làm nhiều mà nên tập trung chọn 1-2 vụ trọng điểm và làm đến nơi đến chốn, đến tận nơi để giám sát, phản biện thực sự ra vấn đề, tạo tiếng vang, tạo sự tin cậy đối với nhân dân.
Tại điểm cầu Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố Hồ Chí Minh, ông Trần Hoàng Thám cho rằng, thực tế hiện nay các vấn đề sai phạm và xử lý sai phạm chủ yếu nằm ở quản lý đất đai và quản lý sử dụng tài sản Nhà nước. Gần như, những vụ án liên quan đến thất thoát tiền của Nhà nước hàng năm đều xoay quanh vấn đề này. Do đó, hoạt động giám sát, phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam cần xác định nhiệm vụ trọng tâm liên quan đến lĩnh vực này, bao gồm cả giám sát, phản biện những vấn đề cần thiết như hoạch định chính sách, có chủ trương trên lĩnh vực đất đai để chủ động khép lại dần những kẽ hở, vấn đề, ngăn chặn kịp thời những sai phạm.
“Hiện nay, Trung ương Đảng có sự đổi mới và tập trung nhiều trong cải cách tư pháp về công tác xét xử. Nên chăng hoạt động giám sát của Mặt trận cũng lưu ý đến lĩnh vực này để giúp cho các cơ quan tư pháp tổ chức xét xử công minh, khách quan hơn, vừa ngăn chặn được sai phạm trong tổ chức xét xử, thi hành án hiệu quả, từ đó việc thực hiện cải cách tư pháp xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới sẽ hiệu quả hơn”, ông Trần Hoàng Thám nói.
Về trọng tâm công tác năm 2022, ông Trần Hoàng Thám cho rằng cần nhấn mạnh hơn nữa hoạt động của Mặt trận trong phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Bởi vấn đề này không chỉ là nhiệm vụ trọng tâm của Đảng mà còn là mong muốn của toàn nhân dân. Nếu làm tốt vấn đề này sẽ là bước đà, cơ hội cho sự phát triển đi lên của đất nước.
Từ điểm cầu Huế, ông Lê Bá Trình cho rằng, nhân dân đã lấy được niềm tin từ việc phòng, chống tham nhũng, lãng phí. Tuy nhiên, gần đây có nhiều vụ việc tham nhũng đã xảy ra, gây hoang mang cho nhân dân, đặc biệc các vụ việc liên quan đến công tác phòng chống dịch, có dấu hiệu vi phạm, làm nhân dân mất niềm tin. Điều nhân dân cần là nếu có vi phạm, cá nhân liên quan cần được xử lý nghiêm minh.
“Vừa qua các vụ việc tiêu cực, tham nhũng trong lĩnh vực y tế, trong lĩnh vực liên quan đến phòng chống Covid-19. Ví dụ như vụ tiêu cực ở công ty Việt Á thổi giá kít xét nghiệm, nhân dân đề nghị làm rõ trách nhiệm của Bộ Kh-CN, Bộ Y tế, các CDC các tỉnh thành… phải làm rõ và xử lý thật nghiêm các tổ chức cá nhân vi phạm. Cần làm rõ trách nhiệm của các tập thể, cá nhân khi tham mưu làm ra hàng chục phần mềm, app chống dịch gây lãng phí, hiệu quả sử dụng không cao”, ông Lê Bá Trình gợi mở.
Đồng quan điểm, ông Lê Truyền, Ủy viên Đoàn Chủ tịch cho rằng, vụ việc kít xét nghiệm của Công ty Việt Á là vụ việc nghiêm trọng, không chỉ dừng lại ở tiền của mà ảnh hưởng tới lòng tin của người dân. Người dân phản ứng rất dữ dội. Hay như những lùm xùm về hoạt động từ thiện, liên quan đến nhiều tổ chức, cá nhân. Trong báo cáo tình hình nhân dân của Mặt trận cần nhấn mạnh đến vấn đề này và có những phản ứng để ổn định dư luận xã hội.
Trả lời những tâm tư của các vị Ủy viên Đoàn Chủ tịch liên quan tới vụ việc của Công ty Việt Á, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến hoan nghênh cơ quan điều tra đã sớm vào cuộc điều tra xử lý nghiêm minh; đồng thời nhấn mạnh Ban thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã giao cho bộ phận chuyên môn tiếp tục bám sát, theo dõi vụ việc để góp phần bảo vệ quyền lợi của nhân dân và phòng chống tham nhũng, tiêu cực
Đẩy nhanh tiến độ trong công tác bồi dưỡng, đào tạo cán bộ Mặt trận
Tại Hội nghị, góp ý vào Đề án “Tăng cường công tác bồi dưỡng để xây dựng đội ngũ cán bộ MTTQ Việt Nam các cấp đáp ứng yêu cầu tình hình mới”, ông Đỗ Duy Thường cho biết, Đại hội XIII của Đảng đề ra nhiệm vụ cho Mặt trận là đổi mới tổ chức bộ máy cán bộ trong thời hạn từ nay đến 2030, định hướng đến 2045. Muốn công tác bồi dưỡng đào tạo cán bộ đáp ứng được yêu cầu Đại hội XIII của Đảng đề ra, Mặt trận cần chú trọng đến một trong tiêu chuẩn quan trọng của đội ngũ cán bộ, đó là năng lực trình độ. Tư tưởng này cần phải được MTTQ Việt Nam quán triệt sâu sắc trong thời gian tới.
Ông Đỗ Duy Thường đề xuất, MTTQ Việt Nam cần đẩy nhanh tiến độ bồi dưỡng, đào tạo cán bộ Mặt trận, bởi hiện nay, nhân dân quan tâm từng ngày, từng giờ đến tình hình xây dựng và phát triển đất nước. Do đó, mỗi cán bộ cần được nâng cao năng lực trình độ để đáp ứng với nhu cầu đặt ra của tình hình mới.
Trong báo cáo đã đề cập đến 12 chuyên đề với sự chuẩn bị dày công, kỹ lưỡng, tuy nhiên, báo cáo cần bổ sung thêm một chuyên đề về phát huy dân chủ cơ sở. Bởi đây là trọng tâm công tác của Mặt trận là phát huy dân chủ, nói lên được tiếng nói của người dân ở cơ sở.
Ông Đỗ Duy Thường đề nghị, MTTQ Việt Nam cần tăng cường huy động lực lượng “giàu có” của MTTQ Việt Nam là các chuyên gia, nhà khoa học, nhà nghiên cứu, từ đó trao đổi, tăng cường kiến thức về lý thuyết lẫn kinh nghiệm thực tiễn, nâng cao chất lượng công tác Mặt trận, kỹ năng nghiên cứu, thực hành công tác của cán bộ Mặt trận trong triển khai nhiệm vụ thời gian tới.
Bởi vậy, ông Vũ Trọng Kim cho rằng, không nên tách ra thành nhiều đầu mối. Nếu có Học viện Mặt trận hoặc trường đào tạo cán bộ Mặt trận thì nên đảm bảo được việc nghiên cứu nằm trong cơ sở đào tạo đó để tiết kiệm nhân lực, kinh phí mà vẫn phát huy được sức mạnh của tri thức, đảm bảo được chất lượng công việc.
“Công tác nghiên cứu khoa học MTTQ Việt Nam là rất quan trọng và cần được đề cao thực hiện. MTTQ Việt Nam cần huy động sức mạnh toàn dân, xây dựng chiến lược đại đoàn kết toàn dân tộc trong thời kỳ mới. Bởi vậy cần phải có lý luận soi đường, làm cơ sở cho thành công của chiến lược đó. Mô hình đào tạo như thế nào đi nữa thì cũng không được xem nhẹ nghiên cứu khoa học của MTTQ Việt Nam, phải coi trọng nghiên cứu chiến lược phát triển trong thời gian tới để có chủ trương, sách lược cụ thể”, ông Vũ Trọng Kim nhấn mạnh.
Đề cập tới công tác cán bộ, ông Vũ Trọng Kim cho rằng, MTTQ Việt Nam cần thực hiện hiệp thương thiết thực hơn. Hiệp thương trong công tác cán bộ là rất quan trọng; đồng thời nên tiến hành biểu quyết từng người một, không nên biểu quyết cả danh sách.
“Mặt trận nên có phân tích, đánh giá, xem xét để giúp Đảng nhìn rõ con người hơn để đưa vào bộ máy, bởi bộ máy của Mặt trận là một trong những nhân tố quyết định đảm bảo các nghị quyết, nhiệm vụ được triển khai có kết quả.”, ông Vũ Trọng Kim gợi mở.